Sinds 1985 luister ik naar jaarmixen. De moeder van de jaarmixen is de Grandmix van Ben Liebrand. Nadat Ben in 1992 stopte zag je verschillende DJ’s het stokje overnemen: Oliver Momm met zijn Gigamix en andere DJs op Radio 3FM. Ik raakte de focus op de jaarmix kwijt. Ja, ik kocht de Turn up the Bass jaarmixen en wat andere zooi, sommige geweldig, anderen minder … want langzaam kwamen deze CDs ook in de winkel te liggen. Een mooi concept: de Bond van Doorstarters waarin jaarmixen tot maximaal 25 / 30 minuten werden afgespeeld en die je niet of nauwelijks nog tegen komt.
Alleen met het maken van het jaarmix op een CD kwamen er allerlei regeltjes om de hoek kijken: licenties, minimale lengte van een song en maximaal x platen, want de CD moet betaalbaar blijven.
Mixfreaks werd opgericht en er kwamen weer Grandmixen, in een andere format: 3 uur op 3 CDs, waarbij de radio versie op een enkele plaat na waarbij op het laatste moment de licenties niet rond kwam verschild met de CD versie.
Via jaarmix.nl kom ik praktisch in het bezit van alle jaarmixen die het noemen waard zijn, echter meer dan de helft is kwalitatief helaas toch niet goed. Niet goed: een kwalitatief slechte overgang mag, maar als het in het geheel niet klopt dan is er wat mis. Het hindert niet dat een overgang abrupt, lang, vreemd, vaag, open of whatever is, zolang het maar klopt en als dat het niet is: jammer. (Note: beste stuurlui staan aan wal).
Nu zijn we de laatste jaren erg verwend: DJs kunnen software als Protools, Ableton gebruiken of andere software, dit maakt het werk vele malen makkelijker dan de mixen die via Tape, Vinyl in elkaar geplakt moesten worden. Ik neem m’n petje af voor de heren die in je jaren 80 bezig waren met een BVD mix of een andere jaarmix. Wat een monnikenwerk.
Wat zie je nu de laatste jaren: een commerciële mix is strak, bevat meestal de bekendste nummers en zit mix-technisch goed in elkaar maar verrassend is vaak de mix niet. Hij is vaak te gladjes, te strak, te smooth. (vaak ga je dan voorbij, dat de overgang dan wel erg goed gevonden is) ;)
Uitzonderingen zijn natuurlijk altijd
Een voorbeeld: dit jaar maakte Martin Pieters voor SLAM FM een jaarmix 2018. Deze mix wordt niet commercieel uitgebracht. Hier heeft de DJ de vrijheid gekregen om er echt iets van te maken. (Hierbij wil ik verder niemand tekort doen). Want: wat een feest is het dit jaar met de mix van Martin. Veel, zeer veel nummers, soms alleen een zin (Panic Room) gemixed in een kakafonie van verschillende melodieën waarbij er veelvuldig van remixen en extended versions gebruik is gemaakt. Dat maakt voor mij deze mix zo interessant: bijna elke minuut gebeurd er wel wat en zit je te zoeken wat voor nummers er gebruikt zijn. Dat je dan hier en daar een ? zet bij de muziekkeuze, overgang dat is dan ineens niet erg meer. Wat je niet accepteert in ‘vele’ standaard jaarmixen accepteer je wel in deze mix omdat deze op basis van de gekozen nummers er (voor mij althans) totaal uitspringt.
Ik snap dat een jaarmix maken een erg lang proces is en dat er ergens brood op de plank moet komen. Dus ik heb vrede met bepaalde concepten. Wel vind ik het jammer dat hierdoor op een bepaalde manier de creativiteit in een mix wel erg gereduceerd wordt. 2 uur naar a State of Trance jaarmix luisteren is toch wat anders dan 3 uur Grandmix of 1 uur naar Martin Pieters.
Een definitie van een jaarmix is de volgende
Een jaarmix is een muzikaal overzicht van uitgebrachte nummers van het afgelopen jaar. Hierbij heeft de DJ de complete vrijheid zelf te bepalen wat het ‘verhaal’ is wat verteld gaat worden.
De mix moet minimaal 20 minuten zijn met het liefst meer nummers dan het aan minuten duurt.
20 minuten: minimaal 30 nummers
30 minuten: 40-50 nummers
60 minuten: +90 nummers
Ook hier kan de DJ een middelvinger opsteken en er het zijne van denken. Echter de mix moet interessant genoeg zijn om de luisteraar te laten blijven luisteren. Ik heb genoeg jaarmixen na 10 minuten uitgezet omdat de mix niet kon bieden wat ik er persoonlijk van verwacht.
Het liefst in de mix verschillende soorten technieken gebruiken om de muziek in elkaar over te laten gaan. Dit kan door middel van loops, acapellas, verschillende remixen gedaan worden. (en natuurlijk het gebruik van van plugins en andere studio-gear. (Neemt niet weg dat je met hele dure apparaten ook slechte muziek kan maken, dus de kok die alles in elkaar mixt is uiteindelijk de hoofdingrediënt. Want hij zorgt voor de smaak ;)
Ik ben nog niet door alle jaarmixen heen, maar ik heb dit jaar een kortere lijst van jaarmixen die ik echt de moeite waard vond.
In random order mijn 2018 shortlist
- Martin Pieters – SLAM FM jaarmix 2018
- DJ SWA – Swaliban Jaarmix 2018
- Dizzy DJ – About a Dizzy Year 2018
- Ben Liebrand – Grandmix 2018 (dit jaar echt favo, vorig jaar niet)
- DJX-TOF – XTOF Yearmix 2018